Наративен текст: Активно доживување на расказите
Наративите, без оглед дали се раскази, романи или драми – се еден од највообичаените и најмоќни начини на кој луѓето пренесуваат идеи, емоции и искуства. Кога читате роман или краток расказ, вие не следите само серија настани. Вие влегувате во свет што го создал авторот, каде што ликовите живеат, се борат и растат. За вистински да ги разберете и да уживате во овие наративи, важно е да имате развиено одредени вештини.
Во овој наставен материјал ќе ја разгледаме структурата на наративите, како треба да се анализираат ликовите и темите и вештините што ви се потребни за го толкувате и да се осврнете на она што сте го прочитале.
Пример:
„Како што сонцето заоѓаше зад планината, Лиам се повеќе навлегуваше во шумата. Воздухот беше свеж, а дрвјата фрлаа долги сенки на патеката. Чувствуваше злокобна смиреност. Чекорите му одекнуваа се погласно со секој чекор, сè додека не стигна до една чистинка каде што имаше едно чудно, старо дрво, со искривени гранки како некоја рака на старец што сака да го допре небото“.
Вештини:
- Разбирање на дејството и развојот на ликот: Што се случува во расказот? Кој е главниот лик и кои се неговите мотиви?
- Толкување на темите: Кои се поголемите идеи, односно пораки што ги пренесува расказот? Во извадокот погоре, можеби има мистична тема, авантура или природа.
- Извлекување заклучоци: Врз основа на описот на шумата, што би можел да чувствува Лиам? Дали е возбуден или исплашен?
Зошто читањето наративи е важно?
Наративите се многу повеќе од само забава. Тие ни помагаат да го разбереме светот и луѓето околу нас. Преку читање раскази/приказни, развиваме емпатија, учиме за различните култури и истражуваме сложени идеи. Во наративите, можеме да доживееме ситуации што инаку никогаш не би ги доживеале во реалниот живот, тие ни помагаат критички да размислуваме за одлуките што ги носиме, нашите вредности и верувања.
Без оглед дали читате за училиште или од задоволство, фокусот на овие елементи – дејство, ликови, место на дејството, тема и гледиште – ќе ви помогнат да станете подобар читател и подлабоко да размислувате.