Образование за сите
Навигација низ дигиталното доба:
Медиумската писменост како важен чинител на образованието и PISA стандардите
Линкови до материјали за медиумска писменост низ различни видови текст
Линкови до материјали за медиумска писменост кај динамични медиуми и забава
Во современиот, хипер-поврзан свет, медиумската писменост го надминува нивото на дополнителна вештина и станува основен услов за ефективно образование и активно граѓанство. Оваа важна компетенција сè повеќе се нагласува преку меѓународните проценки, особено преку PISA (Programme for International Student Assessment) меѓународнатa студија која ги проценува учениците во примена на она што го научиле во училиште во ситуации од животот на возраст од 15 години. Проценување во PISA е воглавно во три подрачја: оспособеност за читање со разбирање, математичка писменост и писменост воприродните науки. Следејќи ги новите трендови во наредните студии ќе вклучи области како што се медиумската писменост и вештачката интелигенција (Media and Artificial Intelligence Literacy) (MAIL).
Проценката за медиумска писменост и вештачка интелигенција (MAIL) во PISA 2029 ќе фрли светлина врз тоа дали учениците имале можности да учат и проактивно и критички да се ангажираат во свет каде што продукцијата, учеството и социјалното вмрежување се сè повеќе креирани од дигитални и алатки за вештачка интелигенција.
Учениците треба да се подготвени да бидат критични, одговорни и етички креатори и корисници на информациите и да поседуваат компетенции потребни за учество во модерно, медиумски заситено општество. Затоа образованието мора да ги подготвува полесно да се снајдат во сложеноста на дезинформациите, дигиталната штета и алгоритамските пристрасности, трансформирајќи ги од пасивни потрошувачи во активни, информирани граѓани.
Медиумска писменост низ различни видови текст
Медиумската писменост не е ограничена само во дигиталниот свет и екраните; Ова важи за различни типови текстови:
Наративни текстови (раскази, романи, драми): Учениците мора да ја анализираат гледната точка на авторот, намерната конструкција на заплетот и ликот и вредностите и идеологиите вградени во приказната. Ова вклучува и евалуација на веродостојноста на наративниот извор или претставувањето на различните теми.
Информативни текстови (статии, есеи и извештаи): Фокусот се префрла на евалуација на веродостојноста, доказите и потенцијалната пристрасност. Учениците учат да го доведат во прашање изборот и презентацијата на фактите, јасноста и објективноста на јазикот и авторитетот на изворот, основна компонента на јчитањето со разбирање.
Интерактивни текстови (веб-страници, канали на социјалните медиуми, онлајн форуми): Се бара совладување на вештини за дигитална навигација , препознавање на персонализирани алгоритми и разбирање на природа на содржината (на пр., како функционираат кликовите или лајковите). Вклучува евалуација на повеќе, честопати спротивставени извори.
Научни текстови (истражувачки трудови, инфографици, визуелизации на податоци): Медиумската писменост овде бара внимателно испитување на методологијата, презентацијата на податоците (на пр., погрешни графикони) и етичките импликации на научните наоди како што се соопштенија од медиумите.
Медиумска писменост кај динамични медиуми и забава
Интеграцијата на медиумската писменост е од витално значење во динамичните и популарни формати како што се видео игрите и сатиричните анимирани серии, кои се значајни културни и образовни елементи во животот на учениците:
Видео игри: Нудат високо интерактивна и импресивна средина. Медиумската писменост во овој контекст значи анализа на идеолошките и комерцијалните димензии (на пр., купувања во играта, основни наративи, прикажувања на конфликти), разбирање како играта ја гради сопствената реалност и евалуација на вештините и компетенциите (како решавање проблеми и соработка) што ги поттикнува.
Сатирични анимирани серии: Овие анимирани серии користат хумор, претерување и карикирање за да го критикуваат општеството. Медиумската писменост им овозможува на учениците да ги идентификуваат техниките на сатира, да разликуваат критика и искрено мислење и да ги деконструираат политичките, социјалните или културните пораки што овие серии ги пренесуваат.